Herdenking gefusilleerde soldaten Armeens bataljon

Op 9 december herdenkt Stichting Sovjet Ereveld de 7 Sovjetsoldaten die op 9 december 1944 door de Duitsers op het Havenhoofd in Middelharnis zijn gefusilleerd. Na de oorlog zijn deze soldaten herbegraven op het Sovjet Ereveld. Tachtig jaar lang lagen ze er anoniem en lange tijd kwam hun familie niet te weten wat er met hun dierbaren was gebeurd. We verwelkomen u om hier samen met ons bij stil te staan.

Een kleinzoon van één van de soldaten zal uit Armenië overkomen om het graf te bezoeken en de herdenking bij te wonen.

Centraal op de herdenking staan zeven Sovjetsoldaten die op 9 december 1944 in Middelharnis door de Duitsers zijn gefusilleerd.

Ze maakten aanvankelijk deel uit van het Rode Leger, dat met de westelijke geallieerde legers streed tegen nazi-Duitsland. De soldaten leverden zo een bijdrage aan onze uiteindelijke vrijheid.

Nadat de mannen krijgsgevangen waren genomen, werden ze slachtoffer van ontmenselijking en rechteloosheid (drie van de vijf miljoen krijgsgevangen Sovjetsoldaten stierven in Duitse kampen). Voor de keus gesteld om een Duits uniform aan te trekken of een wisse dood in de kampen tegemoet gaan, ‘kozen’ velen voor het eerste.

Zo belandden duizenden Sovjetsoldaten in Nederland, waar ze in dienst van de Duitse Wehrmacht de kust moesten bewaken, maar velen hun best deden om de Duitsers zo veel mogelijk te saboteren.

Zeven van deze soldaten, die tot een verzetsgroep in een Armeens bataljon behoorden, probeerden naar het bevrijde deel van Nederland te varen om de geallieerden te bewegen bij een voorgenomen opstand tegen de Duitsers te helpen. Ze zijn daarbij gepakt, ter dood veroordeeld en op het Havenhoofd in Middelharnis gefusilleerd.

De zeven mannen zijn na de oorlog herbegraven op het Sovjet Ereveld. Tachtig jaar lang lagen ze er anoniem en hun familie kwam nooit te weten wat er met hun dierbaren was gebeurd.

De afgelopen jaren heeft onderzoeker/journalist Joris Versteeg zich gebogen over het lot en de identiteit van deze soldaten. Van drie van hen is de identiteit vastgesteld en zijn de nabestaanden opgespoord en geïnformeerd. Zo ontdekte Versteeg dat één van de zeven geen Armeniër was, maar een Joodse man uit Wit-Rusland en Oekraïne die zich had voorgedaan als Armeniër, om zijn lot als Jood in de oorlog te ontlopen.

De kleinzoon van soldaat Ruben Melkonjan is in staat naar Nederland te komen. Hij wil heel graag namens zijn hele familie de fusilladeplek en het graf van zijn opa bezoeken. Stichting Sovjet Ereveld organiseert voor hem de reis naar Nederland. De Stichting organiseert daarnaast op 8 december een lezing van Joris Versteeg en op 9 december ook een herdenking in Middelharnis.